تولید انواع گبه فرش های دستباف در ایران، از گذشته در بین ایلات و عشایر برای مصرف خود آنها انجام می گرفت.رفته رفته این هنر گسترش پیدا کرد و امروزه طرفداران زیادی دارد.
گبه در لغت به معنای زبر است و این معنا به خوبی این فرش ایرانی را توصیف می کند. گبه های دستباف توسط ایلات قشقایی بافته می شوند و براساس ایل بافنده نام گذاری می گردد.
طرح، نقش و جنس نخ در گبه فرش های دستباف
جنس گبه از پشم مرغوب گوسفندان عشایر است. این گوسفندان به دلیل استفاده از علف تازه دارای پشم بسیار مرغوبی می باشند و مرغوبیت پشم، باعث نرمی بیشتر و مقاوم بودن گبه در برابر لک شدن می شود.
- بیشتر بخوانید: روفرشی ایرانی
گبه ها هیچ طرح از پیش تعیین شده ای ندارند و براساس نقش پردازی ذهنی بافنده، تولید می شوند.این طرح ها با الهام از طبیعت و آرزوهای آنها ایجاد و بافته می شود.
- بیشتر بخوانید: روفرشی
به طور کلی می توان طرح های موجود در گبه ها را به انواع زیر تقسیم بندی کرد:
- طرح شیر
یکی از طرح های مشترک بین بافندگان می باشد.
- طرح خشتی یا قابی شکل
این طرح در بین بافندگان فارس و بختیاری رواج بیشتری دارد و از قاب های منظم تشکیل می شود.
- طرح حوض گبه
شکل ترنجی در وسط کار است و گل هایی از اطراف آن را گسترش می دهند.
- طرح گل گبه
نماینگر گل رز است.
- طرح ایلاتی
نشان دهنده طبیعت محل زندگی عشایر است و در میان قاب های لوزی، دایره، مربع و مستطیل قرار می گیرد.
- طرح درخت
درخت در ایران جایگاه ویژه ای داشته و درخت سرو و بید مجنون هر یک نماد خاصی می باشند.
- و…
تفاوت گبه فرش های دستباف قدیمی و جدید
در قدیم رنگ گبه ها همگی خود رنگ پشم گوسفندان بودند که از سه رنگ سفید و سیاه و خاکستری تشکیل می شد و با توجه به روحیه بافنده در بافت گبه استفاده می شد.
- بیشتر بخوانید: روفرشی بافتنی
به عنوان مثال اگر حال خوبی داشت از رنگ سفید بیشتر استفاده می کرد و اگر ناراحت بود بیشتر رنگ سیاه را به کار می برد.
- بیشتر بخوانید: روفرشی ابریشم
با گذشت زمان بافنده ها از رنگ های طبیهی و گیاهی برای رنگ کردن پشم گوسفندان استفاده کردند و گبه های رنگارنگ و متنوعی را تولید نمودند.امروزه از رنگ های شیمیایی نیز برای رنگ کردن استفاده می شود.
قیمت انواع گبه فرش های دستباف
در خرید گبه قیمت های متفاوتی در بازار های فروش وجود دارد و عوامل متفاوتی بر قیمت آن تاثیر می گذارد.
از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- زیبایی
- کیفیت
- بافنده گبه
- سایز گبه
- مواد اولیه در رنگ
- روش بافت گبه
خریداران با در نظر گرفتن این عوامل در هنگام خرید انواع گبه فرش مرغوب می توانند انتخاب بهتری داشته باشند.
